AIDS Nakin Zuu Nih Minung A Thahmi Tamdeuh

Vawleicung a thimi hna lak i pakul ah pakhat cu Zuu ruang ah an thi. Mah cu tu thla chung i World Health Organization (WHO) nih report a chuahmi fiang tein an ttial i zuu hi a si khawh chung in hrial ding ah forhfialnak zong a tuah. 

WHO nih Zuu hi AIDS, TB le tukvelhnak nakin mi a thahmi a tamdeuh tiah a ttial. 

Kum tin a thimi million pathum hi cu zuu ruang ah a thimi an si. An thihnak a ruang hi zuu he aa pehtlai. Zuu he pehtlai in a thimi pali ah pathum hi pa an si tiah cahmai 476 a chahmi report ah WHO nih an ttial.

Vawleipi huap in zuu ruang ah a thimi 5% hrawng an si lio ah Tuberculosis (TB) in 2.3%, AIDS 1.8% le tukvelhnak 0.8% in mi an thi. Zuu nih a thahmi an tamdeuh tinak a si. 

Zuu nih hin thinlung, chungril zawtnak a chuahpi lawng si lo in a rangbik in mi a thahnak a lam pakhat cu zuu ritbu in mawtaw (seh phun poh) mawngh hi a si. Zuurit bu in Mortor pawl an mawngh ruang ah Vawleipi huap in kum tin 370000 lengmang an thi tiah WHO nih a ttial. Zuu din le ritbu in Mortor mawngh ruangah a thimi lawng si lo in chungkhar siseh, pumtlin lonak, thluak le zeidang rawhrelnak tampi a chuahpi. 

An report nih a langhter ning ah kum 15 cung a simi 2.3 billion nih zuu an din. Asinain 3.1 billion nih zuu hi an tawng bak lo, i cu zuu a tawng lomi hna lakah muslim hi an tambik.

Laimi hi zuu nih an kan thahmi a tam tuk cang tiah theih a si. Cozah lawng puh lengmang ding kan si ti lo. Kan zatlang le nunphung siseh biaknak lei le politician hna nih biatak tein ttan lak a herhmi a si. 

Lairam ah Zuu phozar (advertising for alcohol) a tam tuk. Inn kip, khuakip le lamkip ah zuu hmanthlak rumro tar a si. Mah hi a si khawh chung in Chin politician hna nih ruah a herh. Khua nu le pa hna zong nih nan duh ti ding a si lo. Mah ti zuu hmanthlak le muisam in lemsawinak phunphun tuah kan onh a si ahcun ngakchia le mino hna nih fawi tuk in an tuah lengmang. 

A ralaimi Election ah Political Party hna nih Zuu he pehtlai in campaign nan tuah i rengh ding le zuu advertising khap ding nan program ah aa tel a si ahcun duh piak ngaimi a si. 

Zeitindah na ruah ve? Share!  

Photo: Maribor24

Comments