Hnubik Thawngpang Khawmhsuat Tawi Tete


Myanmar mipi nih Democracy nakin biapi deuh ah an chiahmi zeidah a si? Cun Facebook le Spotify, Robot-sodier kong ralrin a herhing le tulio thawngpang dangdang a tawinak in theihtlei ah ka hon ttial.


Pope Nih Myanmar Tlawn A Timh:
Zeitik ti cu a fiang rih lo nain November chung ahhin Pope Francis cu Kawlram tlawn aa tim. Kawlram RCM le Khrihfami hna caah thawngpang ttha a hon lo nain Kawl biaknak kan timi Buddhist pawl cu hi thawng an theih in an lungre thei cang tiah NYTIMES nih a ttial. Kalwram buainak kong siseh, Rohingya pawl serhsat le dawinak kong ah bia a chim lai tiah zumh a si. Kawlmi runvennak bu MaBaTha nih a rat ding hi an duh lo ngaingai. Islam le Rohingya hruaitu pawl nih cun Pope Kawlram a tlawn ding cu ruahchannak he an orh ko, asinain an i ruahning hna a si lo ahcun Khrihfa le Muslim kar i hmuh thiam lonak hna chuah khawh a si. MaBaTha nih le zeitin an don te lai hngalh a si lo nain Rohingya kong ah Pope nawl a ngei lo, ti ah an aupi cang. Rohingya cu kum 100 leng Kawlram ah khua an sa ko nain Ramkomhbu Kawlram chungtel miphun ah an itel lo ti kha fiang tein theih a si. Kan hun zarh i Rakhine ah ralkap an chap hna hnu in Rohingya a thong in Bangladesh ah an tli ti a si.

Technolgy Expert Le 116 Nih UN Ralrin An Pek:
Artificial Intelligence Arms timi Robot-soldier nih ralpi a thawhter khawh caah hi bantuk ser cu UN nih kham ding in Tech-Expert tel in scientists le researchers 1000 leng nih ca an ttial tiah BBC nih a ttial. Kan chan Technology a san tukmi hi mi tampi nih aa ttih bantuk in mi tampi nih minung bawmtu a si an ti ve. Zei a si hmanhah a hmantu cu minung kan si, i a sertu zong minung kan si caah minung lungput kha a rak biapi. An cakuat chung ah ruahning nakin rangdeuh in Al-Arms hi a hmangtu an hong um kho, i ven khawh a si te lai lo ti a si. Robot pawl cu Computer in maw Technology hmang in an uk hna lai nain Vawleicung ah HACKER an tamtuk, hohmanh nih zaa ah zaa in an i runven khawh lo caah ttih a nung ko lai tiah an chim. Terminator le a dang Sehzuk/robot film kan zohmi pawl bantuk kha a chuak kho.

Facebook le Spotify Hmangtu Dawi An Tong:
USA i Far-right Politics cawlcanghnak ah Mirang a si lomi mi dang huatnak ding lawng aa zuammi pawl le Facebook le Spotify ah Nazism/Fascism ka si ko tiah fiang ko aa chimmi pawl cu Delete piak an si cuahmah. Cu hna lakah Christopher Cantwells hi Facebook ah Fascism ka si aa ti lawng si lo in Vun-raang pawl pennak a karhnak ding ah Podcast in a chim peng caah a min an hnawh piak. A dang tampi an um rih. Spotify cu Music deuh ngaihnak a si i White-Power tiin Vun-raang cawlcanghnak fakkhun in aa kalpimi Band cu an tthawl ve hna. Atu zong hi Facebook le Spotify nih cun Huatnak a chuahpi kho ding, minung pawl kha an min hnawh piak ding in an zoh cuahmah ko hna.

Myanmar ah Democracy Nakin Economy:


The International Republican Institute (IRI) nih Kawlram mipi sinah hlathlainak an tuah i Democracy nakin khuasaktintuk (economy) a tthat ding hi an duhdeuh tiah ripawt a pek. Cucu Irrawady nih a ttial i bia an halmi 3000 ah 24% nih Democracy a biapi bik an ti, 11% Democracy a biapit bantuk in Economy zong biapi an ti, a dang cu Economy a biapi bik titu an si tinak a si. Cu hna lak zong ah cheukhat nih cun kan khuasaktintuk tthanchonak hi cozah nih pakhatnak ah a chiah awk a si an ti rih.

President A Si Hnu Le Si Hlan Aa Dangmi Trump:
Afghanistan i USA ralkap an ram ah kirter ding hi Trump nih a rak a chim lengmangmi, Obama fak tukin a rak phomh tawnnak a si. Sihmanhsehlaw, tu zarh i Afghanistan kong a chimmi ah Ralkap chap chin ding tu a chim. Obama nih khan zeimaw cu a rak kirter manh hna. Trump nih "Ovale Office in Vawlei cuanh tikah a leng in rak hmuhning he cun aa dang tuk hi ta." ti kha a chim chih. Caan sau deuh Afghanistan ah kan um a herh, cu a si lo ahcun Ralhrang pawl an zalong tuk lai ti a si. Atu hi NATO ralkap zong Afghanistan ah chap ding a si caah Norway ralkap zeizahdah nan kalter hna lai ti a si, Norway Elction lai a si fawn i ka zoh sawh ve rih ko hna. Zei party dek vote ka pek te hna lai!!

Mi tamdeuh nih an rel khawh ding ah rak Share ve te, na siaherhmi sinah!

Comments