Democracy Tanhtu Paoh Nih Snowden An Lawmh Awk A Si


2013 ah USA a rak hnintu hi atu i kan ttih tukmi IS zong an rak si lo, USA cozah nih a thlithup in thil an tuahmi a phuangtu Edward Snowden a rak si. Atu cu USA cozah nih tlaih an duhmi tampi lakah biapi pakhat a si caah Russia ah a um lio a si.

Amah kong DOCUMENTARY an an tuahmi "CitizenFour" cu 2014 Oscar laksawng peknak ah Documentary biapi bik a si tiin Oscar an pek i atu hi ram kip ah baiskup in zoh khawh a si cuahmah cang.

"Democracy a ttanh i a duh mi paoh nih Edward Snowden cungah an i lawmh awk a si," tiah Snowden a bawmtu sihni Patrick Toomey nih Oslo ah avoi khatnak "CitizenFour" piah ding kong he pehtlai in a rat lio ah a chim.




"CitizenFour" hi Oscar a hmu hraat cu Europe i Film-sawiseltu hna nih hmark an pekmi ah a tambik lengmang a hmu (1-6 a si ahcun 6 an pei k 1-10 a si ah 9/10 hi an pek). Laura Poitras timi nih a luancia kum hnih i Snowden nih NSA information pawl vawleipi theih in a chuahter ni thawk in a rak dawi i a kong a thlakmi a si. Snowden kong cu nan theih pah ngawt cang mi kha a si: USA i ram chung le ramleng telephone, le internet/data vialte kha a tam khawh chung tamin a laatu le a khongtu NSA thil tuahmi hi Democracy he aa kalh i mipi (rammi sasawh) caah ttih a nung tiah a ruah caah NSA tuahmi kong cu Guardian ah a rak phuan.

Citizen4 nih a langhtermi cu zeitluk in dah Snowden nih a harmi biakhiahnak a rak tuah i a nunnak caah zeitluk fak in khua a rak ruah tibantuk vialte kha a si ko.

Sihni, Patrick Toomey hi American Civil Liberties Union (ACLU) ah rian a ttuanmi a si i ACLU cu American pawl i rammi sinak kha a him khawhnak ding caah rian a ttuanmi bu an si. Atu hi American a simi Snowden cu vawleipi theih in USA cozah thil a firtu le ngiahlaitu a si tiin US cozah nih tlaih ding in an sawh i American sinak zong an chuh cangmi a si caah ACLU nih an sawhmi sualpuhnak cu hrawh piak ding in an bawmh cuahmah.

Mah tluk in an kawl i tlaih duhmi a si bu ah Toomey nih cun a lungchung dihlak in Snowden hi vawleicung mipi nih a tuahmi an theihpi awk a si tiah Oslo a rat lio ah a chim.

- Democracy a ttanh mi paoh nih Snowden an lawmh awk a si ko. A phuanmi nih hin USA cozah rianttuannak tampi a thlen (reform), i mingiat kong zong ah vawleicung ramkip cozah hna kar ah ruahnak thar a chuahter, tiah sihni pa nih cun a chim.

American siseh ramdang i mipi vialte nih pumpak zalennak (privacy) hi cu an ngeih hrimhrim awk a si i cucu democracy a muru taktak a si. Cun cozah nih rammi cungah an tuahmi kha ram mipi nih an theih awk a si, a ti rih.

- USA phunghrampi le biaceihnak phun (law) nih NSA mingiatnak a tuahmi hi phung he aa kalh a ti te lai tiah kan i ruahchan ko, tiah Snowden US kir khawhnak ding le sualpuhnak in a luat khawhnak ding ah rian a ttuan cuahmah tu sihni Toomey nih NRK ah a chim.

Comments