"Holh cu nunphung pakhat i lampi a si. Mah cu holh nih a hmangtu minung an i thawknak le an kalnak ding lam, a kan chimh." ~ Rita Mae Brown
Cu zing cu sianginn kal kai thawh ahhin ka tlai ngaingai cang le fungfek in huai ding ka si ka ruah ah ka rak ttih tuk. Cu pinah Lai Kam nih cu ni thiam ding, cazohawk a kan pekmi Lai bia chimkep pawl, kan hal hna lai a kan timi pakhat hmanh ka rak thiam hna lo. Chikkhat te cu Lai Kam cachimh caa, Laica cawn caan hi rol ding ka rak ruat, i tanglei lam ah ka rak ttum.
Cu ni cu a lum khun, khua a pau kate a si.
Thareng nih lamthlang in an rak ring len, thing-ah thawng le seh-thawng nih kan khua tlang a tlirh i a hun ichol. Cu ko nih cun ka rol ding a ka lemsawi chin. Nain ka lung a rak ithlen caah sianginn leiah lozaang ngaiin ka rak tli kho.
Ai ongmi thlalangawng in ka kaitti hawi, siangngakchia cu remte le ruang tein hmunhma an rak laak dih cang kha ka hmuh. Mau pedan a zak ah ai ceh i Lai Kam cu calung hmai ah hnuhmai khirh in ai chawh len zong ka rak hmuh. Innka ka rak on i cu tluk a daimi innchung cu ka pah ko. Ka hmai senning le zeiltuk in ka rak ttih le a rak ka therh cu,…
Nain, cutin a rak si lo. Lai Kam cu a thin a rak hung lo, le nem le dai tein, ”Kawi Bawi, na tonak ah va tthu colh ko, nangmah tello in pei thawk kan i timh cang cu.” a ka ti. Ka min cu min-auhnak cazin chungah a zah i kei zong ka tthutnak ah cun ka rak tthu ve. Hmasa bikah kan sayapa nih zarhpi zing lawngah ai tuah tawnmi, a angki lak a tthabik, angki leng raangmi le a lungzi tthabik ai hruk-aih pinah India phanah tha takmi ai denh kha ka rak hmuh. Khatlei in kan klass chung zong phun dang piin ka von hngalh, ni sunglawi bantuk khi ka rak lawhter. Nain, ka khuaruah a rak ka hartermi cu kan tthutnak a hnubik ah khuanu le khuapa an tthutmi a rak si. Voi dang ah cun a lawng tuk tawn i lente kan icelhnak tawn.
Cu vialte ka von ruah le ka tuak lioah, Lai Kam cu a tthunak cun a tho, le hmaipanh tein a rak kan zoh pahin; ”Ka fale, atu hi ahnubik nan hmai le hi klass ah ka dir a si. Ney-py-daw in awdar thar a chuak i, Laica cu sianginn ah cawn le chimh khawh a si ti lo, an ti caah, nan saya thar cu thaizing a hung lut cang lai. Tuni hi a hnubik Laica nan cawn a si lai caah felte le dai deuh in bia ngaih i zuam hraam uh,” a rak kan ti.
Hi bia nih ka lungmit lak in an rak ka huai.
A hnubik Laica cawn caan!
Laica ttial ai hrawtkami, keimah! Cu chinchap ah, cawn a rak duh bak lomi ka hei si rih. Ka caan vialte alak in ka rak hmanmi, vabu kawl ruah ah ka rak rolmi vialte ka ruah ah ai chir bantuk in ka lung a rak um. Lai cauk vialte an rak ka simh tuk le rel ka huam lo tukah, an rit tuk ka rak ti tawnmi hna, cu zingah cun hawikom he itthen a fah bantuk in ka rak siang ti hna lo. Lai Kam he itthen bantuk a rak si. Ka rak ruahmi; tu ni pin cu Laica a kan chim ti lai lo, i zeitik hmanhah ka hmu ko ti lai lo, timi nih hlan i a mau pedan in a rak kan tukmi vialte le a rak kan sikmi vialte a rak ka philhter.
Zaangfah hruai ngaiin, kan sayapa,… zarhpi zing pumnak lawng i ai tuah tawnmi a thil hna cu zing ahnubik kan sianginn a kai ah a rak ituahmi nih kan klass chung a tthumi vialte upat a rak kan pek ti ka hun ruat. Cun zeiruang ahdah ahnubik tlar i a tthumi khuanu khuapa hi a tuni thengah an rat ve ti ka rak ifang. An mithmai zoh tikah, cu hlan vialte hi kan sianginn ah an rak rat lomi kha kan ichir tuk ee,… ti khi duh hna seh law cu bang, sian lonak in an rak khat. Hnu tthumi upa chungin kum 20 renglo hi kan khua ah ca a kan chim cangmi kan saya sinah lawmhnak le upat peknak bia an rak chim cio. An rianttuannak vialte le siangngakchia cung i a ngeihmi dawtnak, khua le ram, miphun a ttanh le a dawtu taktak kan sung tiah.
Cu vialte thuk ngai in ka rak ruah lioah ka min ka rak theih. Keimah ca chim caan a rak si. Palh lo tein, duhsah le fiang tein Lai bia chimkep vialte chim khawhnak dingah zeipaoh liam le tuah ka rak duh, nain palinga ka chimah peh ding ka rak thei ti lo. Cuticun, chim awk thei ti lo in, cunglei le hmailei zong zoh ngam ti lo in awrhlei le kehlei thlen in ka rak ihngir.
”Va tthu ko cang, Kawi Bawi, tuk le hrem na rak ihuahmi a tam cang le tu zing cu lungnuam tein um ko,” a ka ti caah ka rak tthu. A bia cu a peh; Ni chiar chuak, caan ka ngei ko, thaizing ah ka cawn lai le ka thiam te ko lai, nan ti. Tu cu nan hmuh bang si ko,… Ruah ahcun, kan khua caah a poi ngaimi cu kan ca tuah ding le kan ttuan ding vialte hi thaizing caah kan ichiah tawnmi hi a si. Laimi si ttung i Laica ttial le rel thuam lo cu, tiah Lai miphun le ram lung nan fahter. Hi kongah Kawi Bawi lawng sualphawt awk a si lo. Kan zapi in rian kan ngei i kan ti khawh tawk a tampi. Nan nu le pa nih nan cacawnnak ah biatak thazaang an chuah lo. Mizo ram le ram dangdang ah kuli leek i hlawhfa dingah an in thlah hna, zan linga nunnak ding an in ttuanter hna. Zanlei nan lawi in lo ah an in kalter hna. Keimah zong ka um rih. Voi zeizah remruam hi dek nan ca zoh caan um lo in ka dum rianttuan le ti than kan fial hna? Cu lawng si lo, dinh caan hmanh pe lo in tiva ah kan kalpi hna, ram kan riahpi hna,…” a rak kan ti.
Cuti a chim dih cun, Laiholh kong a rak peh, Vawlei cungah ai dawh bik Laimi nih kan thiammi a si. Ttha tein kan kilkawi le kan zohkhenh i kan philh lo ding a si. Kan miphun hi misal kan taan sual zongah, cu thonginn chungin a kan chuah kho ding tawh cu hi kan holh le ca hi a si. Nan tthan i nan vahvaih tikah, kan phaknak le umnak ramkip ah Laiholh hi philh lo in kilkawi peng ding a si, a ti. Cu a chim dih in, Laica taangli cauk te cu a banh i cu ni kan thiam ding ca ( homework) cu a rak rel hna. A relmi cu ka fiang tuk hringhran. A fawi taktakmi khi a rak si ko, ti ka rak ruat. Cu ni tluk in voidang ah ca ttha tein ka rak ngai bal lo, ti ka hngalh. Cun, cu ni nak ttha le lungsau in Lai Kam nih ca a kan chim bal lo ti tluk in ka rak ruah fawn. Kan khua in ai tthial hlan ah a thiam le a hngalhmi dihlak kan sinah a chiata ding khi a rak lo, a cachimh ka lung le thluak ah a rak lut tuk.
Inn cung dithlur ah laileng tam ngai an to cu ka rak hmuh.
Hi laileng pawl zong hi Kawl hlasak an hne in Kawlholh an holhter ve te hna hnga maw, ti ka lung chungin ka rak ruat.
A caancaan i hmailei ka zoh ah cawl lo tein a tthutnak ah a tthu komi Lai Kam, a pawngkam thil pawl a zoh hna, zungzal in a mitthlam ah cuang peng dingin ngang ko in a zoh hna. Ruat hmanh uh, kum 20 reng lo ai khat pengmi hi a tthutnak ah hin a rak tthu cang. A tthutnak hmun in khuami tlakmi lopil le locul, fingtlang le tiva an lang. Hi vialte von kaltaak ding a ruah ah a lung zeitlukin a len lai ti ho nih kan rak thei kho lo. Nain a mithmai in a rak lang.
A farnu cu sianginn ah a rak ra. Zalraang le jeanbag in thilri le a dangdang cauk tete a sanh le thi a rak tim. Thaizing in an kal cang lai, hi khua le khuami hna sinin zungzal an itthial cang lai.
Sianginn darkhing nih chun suimilam 12:00 a tling tiah a rak itum. Ralkap an icer thawng le phungki inn in an hun chuahm Palih le kawlhla cu kan sianginn thlalangawng in kan rak theih. Lai Kam a tthutnak in a dir, a mithmai a rak raau.
Dawtmi hawikom hna, tiah a aw a rak chuak. Ka dawtmi ka siangngakchia dihlak, ka… ka….
Mifanau, a rak celh hrim lo, a hngawng in dikmi ko a rak lo. A chim duhmi bia a rak lom kho lo. Cucaah a hnu ai mer i calung ah a cal a rak hmuahchih, a kam i tthungraang pakhat cu a rak laak. A ngeihmi tha dihlak chuah in le lian khawh chung lian in ca ttial a rak thawk:
LAICA LE HOLH NUNG KONG SEH!
Cu ca a ttial dih in tthu ti lo in, van a cau. Zei bia hmanh chim kho ti lo in, a kut in a rak kan chimh.
A dih cang, nan kal kho cang.
Lairam, Laimi, Laica le holh a dawtu Lai mino careltu vialte sinah.
16-08-2010
---------------------------------
Note: a voi 19nk Chokhlei Mekazin ah rak ttialmi a si.
Comments
Post a Comment