Suu Kyi Nih President Si A Duh

President si cu keimah zong nih ka duh, atu careltu zong  nih nan duh cio ko lai tiah ka ruah. Zeitluk ram chiakha a si zong, ram ttha a si zong ah ram pakhat i president le hruaitu si cu kan duh cio ko lai. Laimi barawh zah lo te i hruainak chung te hmanh ah upa si duh ruang, president le chairman hna si duh ruang ah cun dakaw kan i kheuh dih cang hna hi, si lo maw?

Suu Kyi nih tutan i Kawlram ah tuahmi World Economic Forum ceihhmainak an on ni 6.june ah "President kai cuh lai, i mah cu ka dirpimi a si." tiah media pawl sinah a chim. Suu Kyi hi NLD nih a hnubik an civuipi ah an hotu/chairman ah an rak thim tthan caah atu bantuk in Kawlram president icuh khawhnak a lam pakhat a hung um hi a si.

- President ka ttuan lai lo, tining law ka hlen hna khi a si ko lai. Kan ram mipi cung ah pianghlang tein um ka duh tiah a chim chih. Mah cu CNN nih a ttialmi a si.

Suu Kyi nih president kai cuh lai, a timi hi thil thar a si lo. Fiang deuh le tthawng deuh in a hun dirpi bia le ram mipi ruahchannak liandeuh a von pek hna tu a si deuh. Kawlram chung minung hrim nih Suu Kyi nih president ttuan rengreng seh law ti kan duh, an rak duh i 1993 election zong ah teitu a rak si. Atu bantuk in fianghlang in president ttuan a duh kong international pi theih in a chimmi a thazang pakhat a si kho, ti tu in ka ruah.

Asinain Suu Kyi hi President a si kho lai maw, timi biahalnak a um. President si cu kan duh dih nain kan sining, kan thil ti khawhnak le kan thiamnak nih a tlinh lo caah "saduh" hmanh kan that kho lo. Suu Kyi cu Kawlram chung minung 70% nih president a si ding an duh ko hnga lo maw? A sining, a thil ti khawhnak, a thiamnak le a mihring sinak hrim in nupi cel a si ko, nain dawntu a ngei.

President Thein Sein cu Norway a rat lio ah Suu Kyi president ai cuh kho lai maw, tiah an rak hal. "Phunghram 'constitution' hi lungtlap ah tialmi a si lo, i thlen khawh a si. Thlen ding le thlen lo ding cu keimah cungah a um lo, ram mipi le anmah aiawhtu (MP) hna kut ah a um." tiah a rak leh hna.

Ziah Thein Sein nih 'Phunghrampi' kong cu a chim? Rampi phunghram chungah a ummi cu "ram dangmi a tthi/va mi cu president ai cuh kho lo i a ttuan kho lo." timi a si. Mah hi phunghram cu innthong in Suu Kyi an chuah lai 2008 ah a rak sermi a si i Suu Kyi president ai cuh khawh lo ding hrimah rak sermi a si bik rua, tiah mi tampi nih an ruah.

Aung San Suu Kyi cu british pa he an i um i fapa pahnih an ngeih hna. A fale zong cu a nu sinah kum sau tuk an um ti lo pinah kawlram mi sinak an ngei lo i british sinak he a ummi an si fawn. Mah cu a si caah Kawlram president ttuan a duh a si ahcun 2008 phunghrampi hi thlen a herh, i thlen khawh lo hmanh ah president ttuannak kong hi cu thlen lawng ah lam a um.

Kawlram president cu ram mipi nih thimmi a si ve lo. Aiawhtu hna nih parliament ah thim a si. Cu nih a langhter chinmi cu Suu Kyi president ttuan ding rak kham cia a sinak kha a si. Parliament ah cun Ralkap nih 25% nawl an ngeih i Kyian-khaing-yee an um rih hoi tikah Suu Kyi caah lam a um ti lo.

President Thein Sein nih 2015 ithimnak cu saupi kal ai duh rih i phunghrampi thlennak hi ka dirpi ko, a ti ko nain Suu Kyi president ttuan khawhnak ding ah cun anmah ralkap lila le atu cozah nih an dirpi le an bawmh a herhmi a si. President si khawh lo a za lo, 1993 lio bantuk in president a tlin tthan sual i ralkap nih uknak chuh tthan lo ding zong anmah ralkap le atu cozah nih dirpi a herh fawn.

Suu Kyi hi president a ttuan kho te hnga maw, tiah a ka halmi nan um ahcun ka ruahnak le ka zumhmi kan chimh hna hnga. Nain nan ka hal hlan cu hi vial hin si ko rih seh law....