Franch palek nih mah chungchuak fale hmanthlak pawl Social Media ah tar lo ding in a ram mipi ralrin a pek hna. Cu bantuk in Norway i a ummi nu le pa hna zong nih an fale hmanthlak Social Media ah an tar ruangah tlaih le tazacuai khawh an simi aa hngal lomi an tampi tiah NRK nih Telegraph chirhchanh in a ttial.
Social Media kan hmanning ah kan hmanthlak tar le Profile/Status tial kan i ralrin a herhning hi voi tampi keimah hmanh nih ka rak ttial cang. Social Media a simi Facebook, Twitter, Instagram le a dangdang kan hman tikah kan pumpak kong (Privacy) hi a si khawh chung in langhter dih lo a herh ngaingaimi a si. Hmanthlak kan tar tikah kan hmanthlak tarmi cu Internet i a luh bak in zeiti a um timi kha kan thei kho lo, PhotoShop in an duhduh zong in an tuah khawh i Porn/Sex-abuse caah hman khawh a si, i phaisa hmuhnak ah an in hman khawh fawn.
Nihin ah InterPol le FBI te hna nih an i buaipi tukmi cu Ngakchia pawl Sex-abuse tuah hi a si, i Internet chung in ngakchia hmanthlak le video kha Porn/Sex-site pawl ah an hman lila tawnnak zong a tam. I cuti an hman lo hmanh ah cu bantuk a duhduh in hmanthlak post/tar a hmangmi hna siseh, Privacy zeirel lo in duh paoh in zapi sin a langhtermi pawl cu tlaihhrem, sualpi, tlirhkhonh le a dangdang thil tthalo tuahter khawhnak a chuahter.
The Telegraph nih a ttialning ah France ram cu an palek nih nu le pa kha ralrin an pek hna, aruang cu Social Media ah an fale duhnak/hnatlaknak tello in fale hmanthlak tar ahcun Fale nih an mah sinak (privacy) zeirel piak lonak le upat lo tiin tazacuai khawh a si caah a si. Minung kan si bak in Private-Life kan ngei dih i cu kan Privacy cu nu le pa zong nih upat awk a si, timi International Law ah a um.
Mah cucu France lawng ah a si lo, Norway zong ah a um vemi phung a si.
Krenkelse av privatlivets fredHi a cung phung/upadi hi ngakchia kong lawng ah a si lo, mi dang Private-Life kha anmah hnatlaknak tello in zapi sinah a chuahpitu paoh caah a si, i hi phung kum siseh i pehtlaihnak (chungkhat, hawikom tibantuk um lo) zeihmanh a theihpi lo.
Ifølge norsk straffelov kan de som offentlig utleverer personlige opplysninger om barn etter omstendighetene bli straffet for krenkelse av privatlivets fred. De kan risikere fengsel i inntil ett år, eller bøter.
Norway phung/upadi ah a ummi cu mi pakhat khat nih ngakchia (child) pumpak kong kha zapi sinah a chuahpi a si ahcun mi dang pumpak nunnak kong, mi dang zalennak zeirellonak a tuah tiin sualphawt khawh a si. Kum khat tiang thongthlak khawh an si, i asiloah cawiliam ter an si lai.
Nihin tiang cu Norway biaceih zung ah mah bantuk tazacuainak a um rih lo. Asinain hmailei ah a um lai lo ti khawh a si lo, tiah Datatilsynet i rianttuantu nih an chim. Aruang cu Facebook te hna biatak tein kan hman hi kum 10 a tling rih lo i a luancia kum 5 i an rak tar hmanh ah an fale kum 10 hman an tlin lo caah an buai kho rih lo.
Laimi nih nan fale hnuk nan dinh lio hmanthlak, Ihkhun cung i an thil nan thlen lio, nan kholh hna lio tibantuk taklawng an um lio te hna biatak tein nan tar tawn. Nu an si ah nu an sinak a langhnak zong um i pa zong cu tthiam a si. Mah bantuk cu mi nunnak (private life) zeirello le an sinak buarpiak a si ti a si, nain anmah nih taza an i cuai hna lo, biaceih zung an in kalpi hna lo ahcun phundang. Nain na fa himnak le zalennak cu na hrawh ti khawh a si. A upat tikah a ning a zak khomi a si.
France palek nih cun chungkhar hmanthlak pawl i an fale taklawng umnak pawl cu Delete ding in ruahnak an pek hna.
Norway Datatilsynet zong nih nu le pa nih ruah ding a si, an ti. Anmah zong an ngakchiatlio hmanthlak zapi sinah tihin tar ve hna sehlaw an duh hnga maw? A ngaite tiah cun mi zapi umkalnak dawr pawng i hmanthlak tar i ahopaoh nih zoh hna seh, hman i thlakpi hna seh ti he aa khat. Mi pumpak nunnak upat an cawn a si ahcun an fale pumpak sinak zong hi an upat awk a si, a ti.
USA siseh, Europe pinah Asia a hleiin Kawlram ah internet in thil ttha lo tuah aa hngalhmi an tam chin lengmang, a zalon pah cang lawng si loin biatak nawn in Internet hmanka a si caah thil ttha lo tuah an i fawih tuk hna caah FACEBOOK ah nanmah kong hi tamtuk in langhter lo ah himnak bik a si ko lai. Cu a si lo hmanh ah Facebook i nan tarmi, nan ttialmi pawl hi nan theih hngal minung lawng nih zoh khawh ding in Limit tuah khawh a si caah tuah ding a si.
Siaherhnak sawh a si ko.
Hmanthlak siseh a cabia hi NRK chung chirhchanh in ka ttialmi a si.
Comments
Post a Comment