Mi Vanchia Hillary Clinton le Aung San Suu Kyi

Hillary le Obama nih Myanmar an tlawn lio. Foto: Nationalpost.com
October 21, ah Kawlram in ka rak ttialmi, atu zong ah a caan he aa tlaak rih ko rua.

Van dum pakhat tang a si nain aa dang tukmi vawlei pahnih ah khua a sami Hillary Clinton le Suu Kyi cu an chan aa tong i leicung nu hna lakah min langsar, upat le ttihzahmi pahnih an si bantuk in mi a hip kho taktak mi an si. Hi hna pahnih kong hi tu kum thawk khan tial ka rak duh cang. Atu hi Kawlram cikhat hong tlawn ah tlangrai kaa ton i umhar in ka von thai lawlaw lai, ka tlai sual lai.

Hillary Clinton cu 1947 october 26 ah a rak chuak i atu hi United States of America i 45nk president si aa zuam cuahmahmi a si. Hillary hi «the land of opportunity» timi USA ah mirum chungkhar in a chuak i avoi 42nk president a rak ttuanmi Bill Clinton nupi a si fawn. I zuam ahcun zeipaoh si khawh a si an timi ram, chunmang a tlin khawhbiknak USA ah Hillary hi avoi 45nk president a si kho hnga maw?

Relchap: President Obama Hmuhmi Teinak Kawlram?

USA ah «American dream» timi khi a ummi siifak, mirum, cuar nak/sen/rang le nu/pa ti thleidannak um lo in aa zuammi paoh nih an duhmi si khawhnak kha aa ruang in an ngei ti a si. USA cu leicung ah chawleh in siseh, ralkap le hriamnam pinah vawleicung fimthiamnak leiah hruaitu an si lengmang i democracy hi an i tlaih i tha an pek. Mah cu «zeipaoh a tling/si khomi ram» timi cu 2008 khan minak president Barack Obama hmang in an langhter fawn. Asinain leicung i huham lianbik, a tthawngbik ram hruaitu ding ah nu le pa an thleidang rih ko lo maw?

Hillary Clinton cu mi teima, mifim a si. Sihni min ngei a rak si pinah Senator pakhat zong a rak si. A vapa Clinton cu president a ttuan i amah hi bawmtu taktak a rak si zungzal. Biatak tein vawleipi nih kan hngalh hi 2008 i president aa cuh lio khan a si. USA nih tuanbia thar a ttial lai, tiah Nu president kan rak orh nain a hlet tuin a chuak i minak president nih tuanbia thar a ttial. Obama cozah tangah avoi 67nk Secretary of State cu 2009 in 2013 tiang a ttuan. Politics ah sangpi a phan ko nain president thutdan a caah a bau.

Sianginn a dih i sihni a ttuan hlan ah, NASA ah luh i mangril hlathlai kha a rak duh. Mah lio celngel cu NASA nih nu an rak cohlan lo lio a si caah a fimthiamnak nih a phak nain a rak ngah lo. Cu dih cun USA ralkap lak i a harbik simi Marine ralkap tlak a rak duh i nu a si caah a rak lut kho lo, nihin tiang ah Nu marine cu US ah 3 maw 4 lawng an si rih. Cu bantuk i Nu an rak thleidan tikah a saduhthah le chunmang a rak tling lo. 2007 hrawng cu vawleipi siipuazi a rak tla, ralhrang an tam lio a si caah American nih nu president nakin minak an rak thim, nu nih ram a hruai kho lai lo tiah an rak ruah rih.

A ralaimi 2016 zong ahhin Hillary hi president a tling kho lai tiah ka zum lo. Zei ca ti ahcun kum riat chung amah party, democrats nih president an ttuan cang caah a si. President pakhat nih term hnihnak a peh ti cu a si tawnmi a si ko nain cu party pakhat nih term thum an peh timi cu USA ah a har ngai lai. Cun nihin i ralhrang an karh pinah, Syria ral le vawleipi nih kan hmaitonh cuahmahmi siipuazi tlaaknak le harnak hi American lawng si loin vawleipi nih nu kut ah chiah ding an duh lai ka zum lo. Democratic aiawh in cun amah hi a tthabik lai nain kum 70 a panh cuahmahmi pi Hillary hi USA mipi nih an ram chaak an tlaihter ngam lai ti ka zum lo.


Aung San Suu Kyi cu 1945 june 19 ah a rak chuak. A pa cu Aung San a si, i a pa thih hnu ah India le England ah sianginn a rak kai i mirang a rak vat. Nihin ahcun NLD hruaitu a si, i 1990 Kawlram thimnak ah 59% vote a rak hmuh i parliament ah NLD nih 81% tonak an rak tei nain cozah ser manh lo in ralkap nih uknak an rak hlawm. NLD an biaka a rak lon tuk caah Kawlram hi ralkap kuttang ah kum 25 kan taang ti khawh a si. Mah cu thawk cun innthong ah an thlak lengmang i 2010 lawng in ttha tein chuahnak nawl an pek i nihin tiang hi ralkap cozah a doh hna. Daite in a doh hna caah Nobel Daihnak Laksawng cu 1993 ah an rak pek.

Suu Kyi cu Kawlram ralkap cozah dodalnak ah biapibik minung ah a cang. Mipi nih amah hi an zulh, an dawi i an i bochanbik mi a si. Asinain 2010 Kawlram thimnak ah khan mipi zawnruat lo in thimnak cu a rak nuar hnawh i USDP nih nuam tein a rak tei. Asinain caan karlak thimnak ah aa cuh tthan caah MP cu a ttuan lio ve. Aa timh i a duhbikmi cu president si hi a si ko. Kawlram belte ah nu president ttuan cu innpa ram pawl bantuk in lungput pipa a ngeih rih lo caah a har kho rih. Suu Kyi bantuk cu an har rih lai caah rampi phunghram chungah Suu Kyi hi president a ttuan khawh lo dingin an tial.

Suu Kyi hi Kawl innchungkhar in a chuak i a tthangmi, milem hmai ah a kunmi Kawl bakte a si ko. Ram mipi nih an dawt tuk, an duh tuk, an upat tukmi a si fawn. Democracy ram tampi nih an dirpi i tha an pek pengmi a si. Asia ram tampi ah nu president an chuak lengluang fawn cang caah ruahchannak a um ti khawh a sinain, Suu Kyi caah president hi khaukhih a rak si lo. A pa chan hrim in ram uktu ding ah a rakchuakmi an si lo. Atu cu kum 70 a si cang i NLD nih teinak a hmuh hmanh ah Kawlram phunghram nih Suu Kyi cu president tthutdan a pe lai lo.

Hillary le Suu Kyi cu unau aa tthen i saupi aa hmu ballo mi bantuk in Hillary le Obama nih Kawlram an rak tlawn lio ah an rak i kup. Sining aa lo ngaimi an si. An chan ah mi an hip kho, zohchuntlak an si, uar an um i an thi ah a lutmi politics ah a zik an phan kho lo nain «mi vanchia hna unau» tiin vawlei nih a philh kho hna lai lo.

------------------
internet duhning in hman khawh si lo le tihin si chung rih seh.

Comments