Ruahnak Cheuh Hi A Tha Ko Nain

Fale le mino nih harnak asiloah thil pakhat khat kong i buaibainak tlawmte an ngeih tikah ruahnak cheuh le fimchimh phun kan i rep ngai tawn. Cu bantuk ruahnak kan cheuh mi hna nih fale le mino tampi caah lungbuai chinnak le aipuannak a chuahter lengmang. Mah cu a si caah a caancaan ah cun zei thil dah an ton i zei kong ahdah harnak an ton ti zoh piak in anmah tein an i hluhchuah le an tawlrel khawh ding ah i thlak lo tein um piak an herh ttheo tawn.

Voikhat cu ka nu le pa he rawleinak cabuai ah tthu in zanriah kan ei hna. Ka holh a tam ngai, i ka chimhmi hna cu mino meeting kan kainak kong a si. Mah cu lawng a si lo, ka lung a ran ngainak kong le mino hruaitu ah an ka thim i ka el hna lomi kong khi ka chimh hna. Kum hnih chung mino le kan umnak peng khua pali ah a ummi Chin Community ah chungttuan si ding ka co hlan hna. Inn ka lawi hnu ah ka ruat tthan i ka sianginn kai he ka chei hnga maw ti khi kai ceihmi a si. Ka nu nih leet hna i upa rian ttuan lo ding in ruahnak a ka cheuh colh, “Meeting nan tuah hlan ahhin ka ttuan kho lai lo, ti hna law a dih ko.” a ti. Ka khuaruah zong har dih. Mah cu ka duhmi a si lo, thim cang i eh ka ti cangmi ileet ka duh lo. Ka herh taktak mi cu ileet kha a si lo, i ka herhmi a thei tukmi bantuk in a um caah ka ngaihchia ngai.

Asinain a hnu cun fiangdeuh in kan i chimchawn kho tthan. Kei nih cun ka lung i a ummi le ka ruahnak kha lung nuam tein ka chimhmi hna a si, i anmah nih phisin piak ding ah ka chimmi a si lo. Nu le pa sinak dirhmun in bawmh an ka duh, i a tthabikmi ruahnak kan cheuh tiah an i ruah ve. Sihmanhselaw keimah nih cun ka dirhmun zeiah an ka rel piak lo, tiah kai ruah i amah zong nih ruahnak a ka pekmi zeiah ka rel piak lo bantuk in ai ruah. Ruat law, zeitluk indah kan rak i pialkan?

Fa ka ngei rih lo nain fa upa ka si caah ka naule pathum hi a herhning in ka chimhhrin ve tawn hna i ruahnak ka cheuh ve lengmang hna. An u sinak in le ruahnak ka pek hna mi ruat in a thei tukmi (expert) bantuk ah kai ruah caan a tampi tawn i an harnak, an buainak asiloah an herhmi zawn theithiam lo in ka ruahnak le ka duhning rumro in ruahnak ka pek tawn hna. Ruahnak cheuh tikah hin tuah hrimhrim uh, ti phun khi kan duhnak a si fawn. Cu tikah kan i hmuthiam tawn lo i siknak le hmailei ah i theihthiam lonak a chuak tawn.

Kanmah unau le chungkhar bantuk hi Laimi lawng ah silo in miphun kip nih an ton ko lai. Ruahnak ttha timi hna cu fale nih asiloah mino hna nih an theih lomi kha nu le pa nih theih khi a si, i expert ah i ruah awk zong a si hlei lo. Tahchunnak ah ka mawttaw a rawk i ka theih lomi a theitu mawttaw remhtu (expert) sinah ka kalpi. Cu bantuk in fale nih nu le pa ruahnak cheuh an herh lo, ka tinak a si lo i ule bia an ngaih awk a si lo ka tinak zong a si lo. Nu le pa nih an rak ton cangmi (experience) hmang in a dingmi lam kha fale hmuhsak le cawnpiak cu a herh tukmi a si. Cuti cun a nuammi chungkhar kan si pinah cu bantuk a tthami ruahnak le nunbia cu chan khat hnu chan khat in chungkhar pakhat cio nih an kalpi lai. Thil ttha a si tiah ka ruah.

Atu hi cabia ka ttial laite ah gymnas/videregående a dih ding nungak pakhat nih phone a ka chawnh i ka dih in zeidah ka kai ah a tthat hnga, tiah a ka hal. A nu le pa nih cun a niambik nurs tel na si lo ahcun sianginn kai lengmang zong a hau lem lo, ti lei in ruahnak an cheuhmi kong lungdong ngaiin a ka ruah. Siibawi, nursing le a dang a sangdeuh mi farmacy te hna kainak ding ah cu hlan a sianginn kaining nih a ngeih ngai i thil sining ka hal. Sii/ngandamnak lei theng si lo in a dang kai na duhmi um maw, ka ti tikah kai a duhmi a thei fawn lo. Kei zong amah bantuk ka rak si bal i ka tuahmi ka chimh, a taangmi caan chung hi ca fakpi in i zuam ka ti.

Ruahnak pek timi tikah hin thim awk ngeih a herh tawn i cucu zalong tein ithim khawh awk zong a biapi ngai. Nu le pa nih, ruahnak fale nan kan cheuh tikah nan chimmi le nan duhmi theng hi tuah hnaseh tiin nan kan chimh tikah kan sikhawhnak nakin a niammi hna an rak sitawn. Kan tuah khawh le kan ruah khawhmi nakin a niamdeuhmi hna a rak si tawn kho men. Cucaah a caancaan ahcun fale hi anmah tein an tonmi an i phisin khawh nak ding ah caan onh le an herhmi phaisa maw, thilsi maw asiloah caan zong pek ko hna i duhsah in an i hlikphuak kho te ko lai tiin thla tu cam piak ko hna.

Cu a si lo ahcun ruahnak le fim kan chimh tawnmi hna nih an lung a buaiter chin tawn hna, i hmailei ah an in bochan duh lonak le hnangamte in bia an in ruah tilonak ah a cang kho. Aruang cu ruahnak na pekmi pawl kha a ruahcia hna an rak si tawn caah a si ko. Minung paoh nih hin thil phisin khawhnak thazang le thilti khawhnak hi kan chungmuru ah kan rak ingeih dih i cucu na fa le na naule nih an hman thiam khawhnak ding ahcun zalong tein khuaruahnak le thiltinak hna hi na onh piak hna i caan na pek hna a hau ttheo.

A hnubik ah chim ka duhmi cu, fale hi fim chimh hna awk an si. Cawnpiak hna awk an si hrimhrim timi hi ka el lo. Cu bantuk an hmet tein nun zia le fim a chim lomi nu le pa tu cu ka uar lo tuk hna. Cu bantuk cawnpiaknak ahhin zalong tein an tuah khawh le an ruah khawh dingmi ruahter le tuahter hi a biapi tukmi, ahlei in laimi nih kan i thawk a herhmi a si tiah ka ruah. Buainak, harnak asiloah lung vaivuan in an um tikah ruahnak pek zau lo in a herh ahcun a kum zong rau ko seh, amah tein phisin khawhnak lam kawlter ko. Caan karlak tu ah thazang pek zia na thiam ahcun a tlaulan taktak lai lo tiah ka zumh.

Zeidah an ruah, zeidah an duh i zeidah an herh timi hi hal philh lo awk a si tiin ka hmuh. Cun zei nih dah a donh hna, zeibantuk thil si khawhnak dah an hmuh i an ruah timi le an dirhmun taktak na fian piak hna tikah an caah an tthabik lai tiah na ruahmi kha chim ko hna. Asinain zeitik hmanh ah ruahnak na cheuh hna le fim na chimh hna tikah thimnak an ngeih lo ding tiang in cun ruahnak cheuh le chimh hna lo hi a biapi ko tiah ka ruah.

Note: Denmark i Chin Khrihfabu a dir hmasabik nih kum 10 tlinnak Mekazin an chuahmi ah ka rak ttialmi a si. 

Comments