USA President Obama Nih A Kut Samh, Iran Nih Tlai Duh Lai Maw?

Nihin i New York khuapi ah an tuah cuahmahmi UN general assembly ah USA president Obama nih bia a chim hmasa. Biapi ngaiin a chimmi chung ah Iran le USA kar pehtlaihnak kong ai tel. Obama nih a dirpi pengmi aiawhtu minung hna iton le biaruahnak (diplomacy) kha a zumh peng rih kong a bia chimmi ah kan hmuh khawh;

- Iran (ram hruaitu/president) le USA hruaitu (president) hmaitonh in iton hi dawnkhantu tampi a um kho ko, asinain iton le biaruahnak/diplomats hi caan kan pek awk a si ve ko, a ti. [Kahin asilole atang ah Youtube in zoh khawh a si.]

Mah cu ti a chim zong cu Iran president thar Hassan Rouhani nih USA he pehtlaihnak a um lo, sipuazi phih an si pengmi le an iralmi nih Iran rammi caah harnak a chuahpi tuk, a ti i USA he a remdeuh khawhnak ding ah iton in bia kan iruah lai, a timi bia thanwg in a si.

New York caan zanleisang ah Iran president Rouhani cu UN biachimnak cabuai ah bia a chim ve lai. Cun mi tamdeuh nih cun bia a chim dih hnu zanah President Obama he itonnak an ngei lai tiah an zumh, an iruah chan. A si tak ahcun, kum 30 chung ah USA hruaitu le Iran hruaitu hmaitonh an iton avoi khatnak a si lai. 

Obama nih a biachimnak ah fiangte in a telhmi cu, Iran president Rouhani nih a chimmi bia hi a takah a can khawhnak ding le theihthiamnak a um khawhnak ding ah tuahsernak in a zulh ve a herh, ti a si. Cun Iran le USA ipehtlaihnak rian kong ah John Kerry cu rian pek colh a si kong zong a chim. Ahlei in Iran nih nuclear a ngeih le ngeih lo kong ah biaruahnak ngei ding an si.

Al-qaida hi ttih an nung peng rih ko, tiah fek ngaiin a chim rih. Ahlei in zarhteni i Kenya khualipi Nairobi ah terrorist nih dawrlian(mall) pakhat ah minung 62 an thah hna lawng si lo in minung 200 an hliam hna mi kong a chim, i terrorist hi hloh kan i zuam peng ko lai, a ti. Kenya cu Obama a pa/pu le ram a si. Pakistan zong ah biakinn pakhat ah bomb an puah i minung zakhat hrawng nih harnak an ton.

Syria kong ah UN Security Council nan rianttuan a nuar tuk, a din tuk tiah a den hna. UN SC nih a rannak in Syria nih atombomb a ngeih lo nakding ah khamnak phung nan tuah zok awk a si, a ti. Cun Russia nih a chuahpi mi Syria kong zulhphung cu Syria nih tuan ah tuahsernak in a zulh lo ahcun a herhning in rian kan ttuan lai, tiah a biachimnak ah a telh.

President Obama nih Israel le Palestine remdaihnak hi a rannak in a um awk a si kong, an kap hnih in a cawnpiak hna. Hi ram hnih kar i ral le lungtlin lonak cu chan tamtuk nih zulh a si cang. Ram innpa le UN siseh vawleipi nih forh chih hna le an rem khawh ding ah fakpi in rian kan ttuan a herh cang kong a chim chih.

- Israel mino hna he kan iton lio i an chimmi bia nih thazang a ka pek, remdaihnak hi a um kho ko, an ti. Israel ngakchia hna hi meithal-kuan itello in an nun awk covo an ngei. Cu ve bantuk in USA kan ruahmi cu paletine pawl hi anmah ram teah umnak nawl/covo an ngei, ti hi a si, tiah Obama nih a chim.

Kan hnu thla ah khan Israel le Palestine hruaitu hna USA ah an rak itong. Cun tu kum hi Oslo minthut (Israel le Palestine remdeihnak min thut) zong kum 20 a tling fawn cang (rem thai cu an si lo nain.). Hi ram hna an irem khawh nakding ah a herhmi paoh tuah ding le ram innpa hna hrim nih innka kau deuh le ruahnak kaudeuh an ngeih ding a forh hna.

Cu lio ah amah khawh in bia a chimmi Brazil president nu nih USA i a thli in international bu pawl an bia an ngaih hna le an ngiatmi hna hi a dik lo hrimhrim i democracy phung buar le zalonnak buar he aa khat tiah a phomh ve hna. Minung covo buar zong a si, i kan cohlang kho lo a ti. CIA hlun Snowden nih NSA i a thli in mi an rak ngiatmi hna a phuanmi kong a si.

Iran president nih zeitin bia a chim lai ti hngalh a si rih lo, nain daihnak lei an panh lai tiah ruahchannak a um. Obama he zong an itong ttheo lai, Obama nih a kut a samh cang i Iran nih a tlai duh lai maw?


Comments